Zwijndrecht
Label behaald in 2022
“Inspanningen die nu geleverd zijn om te geraken waar we staan, mogen niet voor niks geweest zijn. Een constante aandacht om ons en andere diensten bij de les te houden is noodzakelijk. Ook dat is een taak die planmatig moet worden aangepakt. Zitten we nog goed? Hebben we nog iedereen mee? Hoe krijgen we ze terug mee?” (Koen Bettens, directeur vrije tijd)
Wat was voor Zwijndrecht de motivatie/aanleiding om voor het label te gaan?
Ann Van Damme, schepen van jeugd: “De voorbije legislaturen werd heel wat geïnvesteerd in jeugdbeleid: speelpleintjes, vakantieaanbod, kinderopvang, initiatieven rond maatschappelijke kwetsbaarheid. Nu rees de vraag of we wel de juiste dingen deden, en of we het op de juiste manier deden. Het label zou ons hier een antwoord kunnen op geven en onze organisatie versterken om in de toekomst juiste beslissingen te nemen. Onze expertise i.v.m. participatie zou uitbreiden waardoor dit ook een duurzame investering is.”
Waarom is het een aanrader voor (andere) gemeenten om voor het label te gaan?
Koen Bettens, directeur Vrije Tijd: “Het mee opnemen van dit traject in de beleidsprioriteiten van deze bestuursploeg alleen al opende poorten die vroeger slechts op een kiertje stonden, of zelfs dicht waren. Diensten die traditioneel de kindvriendelijkheid niet echt tot hun core-business rekenen zijn mee op de kar gesprongen. Diensten als omgeving, technische dienst, interne zaken en zelfs politie sloten aan bij ons platform. MAT-leden merkten dat de planmatige en goed onderbouwde aanpak er één was die respect afdwingt. De stand van zaken van het traject werd een weerkerend punt op college en MAT. Consequenties werden aanvaard, enzovoort.
De blik van ons bestuur wordt stilaan mee gevormd door de blik van kinderen en jongeren.
- En ja hoor – dit is een blijvend aanporren, opstoken, sensibiliseren van de collega’s en de politiek verantwoordelijken
- En ja hoor, niet alle diensten hebben zich die reflex al eigen gemaakt
- En ja hoor – het loopt nog wel eens mis
Maar het feit dat kinderen en jongeren, op een professionele manier ondersteund, hun stem bijna drie jaar lang hebben kunnen laten horen, veranderde toch wel wat in de beleidsaanpak van de gemeente.”
"MAT-leden merkten dat de planmatige en goed onderbouwde aanpak er één was die respect afdwingt. De stand van zaken van het traject werd een weerkerend punt op college en MAT."
Hilde Heughebaert, diensthoofd Kind: “Stilstaan, rondom je heen kijken, luisteren en nadenken. Het traject ‘Kindvriendelijke gemeente’ laat je stilstaan bij je eigen taken en de invulling ervan.
Het geeft je de tijd om rondom je heen te kijken en ook andere kindthema’s te exploreren. Het verplicht je om te luisteren naar kinderen, jongeren en ouders hoe zij de toekomst zien. Het laat je nadenken wat er anders of beter kan.
Het traject was voor mij uiterst waardevol. Het gaf me soms het fantastische gevoel van wij-zijn-goe-bezig. Maar soms merkten we dat er nog veel werk op de plank ligt. Dat benoemen en beschrijven is een eerste belangrijke stap om nieuwe accenten te leggen voor de jongste generatie.”
Waar zijn jullie het meest trots op?
Mieke Hulin, jeugdconsulent: “Dat we met participatieve methodieken op maat ingang hebben gevonden bij kinderen, jongeren en hun verenigingen en hen zo zelf aan het woord hebben kunnen laten. Het is zo belangrijk om niet in hun plaats, maar mét hen na te denken en actief naar hun noden en wensen te luisteren. En ze als gelijkwaardige partners te betrekken. Zo bepaalden de lokale skaters mee de lijnen voor het nieuwe skatepark. Ze schreven mee het bestek, bekeken de ontwerpen, namen deel aan besprekingen met de ontwerper en kwamen hun bevindingen delen op de jeugdraad. Zo hebben we een intrinsieke motivatie gecreëerd die ervoor zorgt dat de jongeren ook bereid zijn om een verantwoordelijkheid op te nemen voor dit project.”
"Het is zo belangrijk om niet in hun plaats, maar mét hen na te denken en actief naar hun noden en wensen te luisteren. En ze als gelijkwaardige partners te betrekken."
Joran Van Overbeke, jongere: “Als jongere en lid van het strategisch platform ben ik trots op het gemeentebestuur en in het bijzonder de jeugddienst dat ze dit uitdagend traject zijn aangegaan. Het geeft aan dat het beleid de inspraak, belevingen en toekomst van kinderen en jongeren in Zwijndrecht hoog op de agenda plaatst.
Uiteraard was het label op zich een ambitieuze doelstelling. Het was een traject met vallen en opstaan, obstakels en uitdagingen maar ook heel wat opportuniteiten. Allemaal zaken waar we, samen met al de verschillende gemeentelijke diensten, onze partnerorganisaties, kinderen en jongeren volop mee aan de slag zijn gegaan.
Tijdens de coronacrisis zijn we inventief geweest, hebben we gezocht naar nieuwe methodieken en hebben we getracht deze op een kwalitatieve manier om te zetten in de praktijk. Het was een uitdaging om te differentiëren in onze aanpak. Dit op het vlak van leeftijd, ontwikkelingsstadia, interesses, bereikbaarheid en etniciteit,… We hebben getracht dit zo goed mogelijk te doen, al blijft dit één van onze werkpunten. Ook communicatie op kinder- en jongerenmaat zal voor Zwijndrecht een aandachtspunt blijven.
Om af te sluiten ben ik trots op de nieuwe inzichten die we hebben vergaard, de samenwerkingen die we zijn aangegaan en het fantastische resultaat dat we geboekt hebben. Al ben ik me bewust dat het nu pas echt begint! We zullen verder onze verschillende samenwerkingsverbanden met al onze partners, professionals maar vooral met de kinderen en jongeren moeten versterken om de verschillende acties die we voor ogen hebben tot een goed einde te brengen. Het belooft nog een inspirerend, leerrijk en uitdagend traject te worden.”
Waar willen jullie zelf nog aan werken?
Sean Denissen, jeugdhuismedewerker: “Het continu betrekken van kinderen en jongeren in het lokaal beleid. Dit traject heeft ervoor gezorgd dat er een stevige basis werd gebouwd rond kinder- en jongerenparticipatie. Het is noodzakelijk dat alle diensten, dus niet enkel de diensten die rechtstreeks met jongeren in contact komen, aandacht hebben voor de noden, wensen en vragen van jongeren. Het beleid vertrekt vaak vanuit een top-down aanpak, terwijl het belangrijk is om ook de jongste inwoners een stem te geven in het gemeentelijk beleid. Om dit te realiseren en in praktijk tot uitvoering te brengen is het cruciaal dat bepaalde materie en thema’s op een manier worden toegelicht die begrijpelijk, duidelijk én visueel aantrekkelijk is voor kinderen en jongeren.”
Koen Bettens, directeur Vrije Tijd: "Drie dingen:
- Die ene doelgroep (dat er onderling ook nog eens verschillende zijn) van de kwetsbare medemens, de kwetsbare jongere, kind, ouder, … , die doelgroep hebben we nog niet mee. Die hebben we niet goed (genoeg) bereikt. En ja er waren redenen, gegronde redenen. Maar ik hoop oprecht dat zowel de jeugddienst, maar ook alle andere diensten, samen met de dienst Welzijn deze kreet horen en ook planmatig en waarom niet op eenzelfde wijze als dit traject, hier werk van gaan maken.
- Communicatie is een enorme flessenhals in dit bestuur. Hier dient, met vereende krachten, dus door de andere diensten én met inbreng van de doelgroepen, hard aan gewerkt te worden.
- Inspanningen die nu geleverd zijn om te geraken waar we staan, mogen niet voor niks geweest zijn. Een constante aandacht om ons en andere diensten bij de les te houden is noodzakelijk. Ook dat is een taak die planmatig moet worden aangepakt. Zitten we nog goed? Hebben we nog iedereen mee? Hoe krijgen we ze terug mee? …”
Kindvriendelijk beleid in de praktijk.
Sean Denissen, jeugdhuismedewerker: “De ontwikkeling en realisatie van het Ça va project. Dit project is ontstaan vanuit enerzijds de vraag naar een laagdrempelige fysieke ontmoetingsplek voor jongeren en anderzijds naar aanleiding van de impact van de corona-crisis op het mentaal welzijn van jongeren.
Naast de nood aan een laagdrempelige fysieke plek, werd ook duidelijk dat de communicatiestijl die de gemeente hanteert, gericht op jongeren, niet aansloot bij hun leefwereld. Hiervoor werd er in samenspraak met lokale jongeren gebrainstormd over een jongeren-huisstijl en werd er uiteindelijk een logo, huisstijl en eigen ‘brand’ ontwikkeld voor het Ça va-project. Op deze manier willen we informatie over verschillende thema’s met betrekking tot mentaal welzijn beschikbaar stellen aan lokale jongeren en hen ondersteunen in hun zoektocht naar antwoorden.
Daarnaast werd er vorm gegeven aan de ontmoetingsplek in samenspraak met lokale jeugd. Niet enkel de inrichting van de plek zelf maar ook de activiteiten die worden aangeboden. De centrale functies van het project zijn:
- Bekendmaking van het bestaande hulpverleningsaanbod waar jongeren uit de omgeving beroep op kunnen doen
- Beschikbaar stellen van educatieve spelen rond een brede waaier aan onderwerpen gerelateerd aan mentaal welzijn aan jeugd-, sport- en cultuurverenigingen
- Aanbieden van een luisterend oor aan jongeren die met vragen zitten
- Het inzetten van een outreachende jongerenwerker die op zoek gaat naar en in dialoog treedt met lokale jongeren.”