Hoogstraten

“De afgelopen jaren merkt het stadbestuur dat door het kind centraal te zetten over verschillende beleidsdomeinen heen, projecten, beslissingen... meer ‘body’ krijgen en vanuit verschillende ooghoeken worden bekeken.” (Daan Aerts, manager Ruimte)

Label ontvangen in 2018, verlengd in 2024.

Waarom kiest de stad voor kindvriendelijkheid?
Faye Van Impe, schepen van Jeugd, Onderwijs en Samenleving: “Kindvriendelijke Gemeente is voor een gemeente- of stadsbestuur – samen met de meerjarenplanning – een ideaal instrument om te werken aan een duurzame samenlevingsvisie. Het label klinkt heel aaibaar, maar het gaat over meer dan wat leuke projecten voor kinderen en jongeren opzetten. We denken na over het rendement van projecten op de langere termijn voor alle Hoogstratenaren. En we houden ook steeds voor ogen dat zorgen voor de jongeren van nu, zorgen voor actieve burgers van later is. Daarnaast staat het label toe om flexibel over beleidsdomeinen heen na te denken, uiteenlopende doelstellingen met elkaar te verbinden en met diverse diensten aan sterke ‘producten’ in plaats van goedbedoelde losse flodders te werken. In Hoogstraten hebben we de diensten Jeugd, Onderwijs en Samenleving (kinderkansarmoedebestrijding, integratie en gezondheid) met focus op kinderkansen dichter bij elkaar gebracht. Daarnaast hebben we ook met mobiliteit en ruimtelijke planning grote stappen gezet op het vlak van kindvriendelijke schoolomgevingen en op het creëren van blauwgroene speelzones. Meer nog, we hebben mee een voorzet gegeven bij de uitwerking van het stedelijk mobiliteitsplan en belangrijke principes uit het aankomende beleidsplan ruimte al in de praktijk omgezet. Kortom, voor mij als schepen is Kindvriendelijke Gemeente een gedroomde vlag om een koers uit te zetten naar een kansrijk, veerkrachtig en veilig Hoogstraten.”

“Het label klinkt heel aaibaar, maar het gaat over meer dan wat leuke projecten voor kinderen en jongeren opzetten.”

Jan Peeters, deskundige Jeugd: “Kindvriendelijkheid betekent voor ons: kinderen en jongeren als volwaardige medeburgers zien en hen het recht geven om actief mee vorm te geven aan de samenleving. Op alle vlakken (onderwijs, mobiliteit, ruimtelijke planning, hulpverlening, gezondheid, milieu, ontspanning, sport, enz.) kunnen en mogen zij hun mening geven. We luisteren naar hen, gaan in gesprek met hen, laten ons door hen inspireren en werken met hen samen. Dit zorgt ervoor dat al onze inwoners de ruimte krijgen om jong te zijn, op avontuur te gaan, anderen te ontmoeten, zich veilig te voelen en zich vrij door Hoogstraten te bewegen. Hierdoor waarborgen we ook aan de komende generaties een kansrijke, zorgzame, duurzame en kleurrijke samenleving met minstens dezelfde (be)-leefkwaliteit.”

Sara, coördinator Welzijn: “Het centrale idee dat kindvriendelijkheid geldt als barometer voor een goed lokaal beleid dat de leefbaarheid voor iedereen verhoogt, sprak ons onmiddellijk aan. Het label op zich was voor Hoogstraten nooit een hoofddoel, maar eerder het leerproces dat samen met verschillende diensten werd afgelegd en dat Hoogstraten in de toekomst nog verder zet. Al is het natuurlijk wel fijn om met de verlenging van het label ook de inspanningen opnieuw beloond en gewaardeerd te zien."

Heb je tips voor andere steden en gemeenten die werk willen maken van kind(jeugd)vriendelijkheid?
Faye Van Impe, schepen van Jeugd, Onderwijs en Samenleving: “Aan mijn collega-mandatarissen wil ik meegeven dat het belangrijk is om verder te kijken dan de eigen legislatuur. Niet alleen maak je zo duurzaam beleid, maar het verhoogt ook de kans dat het kindvriendelijke estafettestokje blijft doorgegeven worden, los van personeels- of politieke wissels. Daarom is het belangrijk dat je niet alleen duurzame zaadjes plant, maar ook een aantal stevige bomen die men niet kan negeren: projecten die doordrongen zijn van de geest van Kindvriendelijke Gemeente, waar de beleidsmakers van morgen niet omheen kunnen. Daarnaast houd ik een sterk pleidooi om de beleidsthema’s bij uitstek voor kinder- en jongerenwelzijn door eenzelfde schepen te laten behartigen: onderwijs, jeugd en samenleving. Dat zijn de beleidsdomeinen waarin je werkt aan een goede en vooral levensbepalende start in het leven. Daarnaast stelt de rol van sleutelfiguur als schepen van Onderwijs, Jeugd en Samenleving je in staat voor andere mandatarissen een ruimer beleidsplaatje te schetsen en hen misschien zelfs te kunnen inspireren, wat niet makkelijk is gezien kindvriendelijkheid te vaak verward wordt met ‘toffe projectjes doen voor kinderen’ in plaats van duurzame beleidsprojecten.”

Jan Peeters, deskundige Jeugd: “Schep een duidelijk kader voor participatie. Kiezen voor inspraak is zeker niet altijd eenvoudig. Het kader en de grenzen moeten duidelijk zijn en bewaakt worden. Binnen kindvriendelijkheid kiezen wij enerzijds voor een projectmatige aanpak en anderzijds houdt onze dienst gezinsondersteuning via haar outreachende en aanklampende aanpak de vinger aan de pols bij de doelgroepen in de meest kwetsbare situaties. We investeren veel tijd in het differentiëren van onze aanpak. We stemmen de methodieken af op de doelgroep(en), waaronder ook kwetsbare groepen. Ik denk bijvoorbeeld aan het bevragen van kleuters versus het bevragen van lagere schoolkinderen en het uitvoeren van huisbezoeken bij de heraanleg van een publieke plek in een sociale woonwijk.”

“We investeren veel tijd in het differentiëren van onze aanpak. We stemmen de methodieken af op de doelgroep(en), waaronder ook groepen in kwetsbare situaties.”

Kindvriendelijk beleid in de praktijk.
Judith Schrijvers, duurzaamheidsambtenaar: “In de schoot van de stuurgroep kindvriendelijkheid ontstond het project School-straten waar we erg trots op zijn. Met School-straten keken we met een frisse, kindvriendelijke bril naar de omgeving van de acht basisscholen in Hoogstraten. Hoe vrij kan een kind er stappen, fietsen of rennen? En is de verkeersinfrastructuur rond de schoolpoort eigenlijk wel tof genoeg voor het kind zelf? Met het project willen we tegelijkertijd meer en betere bewegingsvrijheid voor kinderen in de schoolomgeving én willen we de CO²-uitstoot en fijn stof door schoolverkeer verminderen. Het perfecte bewijs van de centrale idee dat een kindvriendelijke stad meteen een mensvriendelijke stad wordt!”

“Het enthousiasme waarmee kinderen zelf met nieuwe en toffe ideeën komen zoals bv. het beschilderen van de stoep en straat aan de ingang van de school, werkt aanstekelijk.”

Het project School-straten volgde voor elke basisschool in Hoogstraten hetzelfde traject.

1. Wat wil het kind zelf?
   Doorheen het project staat het kind centraal: hoe beleven zij de mobiliteit rondom de schoolpoort?
2. Samen uitdagingen formuleren en oplossingen zoeken
   Met kinderen en volwassenen formuleert de stad gezamenlijke uitdagingen per school. Elke school heeft immers een eigen mobiliteitssituatie. Met de hulp van experts wordt samen naar oplossingen gezocht.
3. Invoeren, testen en evalueren
   Kleine en grote maatregelen worden eerst getest. De proefopstellingen kunnen erg diverse vormen aannemen: van sensibiliserende prikacties tot structurele ingrepen die gedurende maanden getest worden.
4. Testopstelling geslaagd? Houden zo!
   Eenmaal getest, volgt de evaluatie. Speciale aandacht gaat naar het raadplegen van kinderen en volwassenen en het omvormen van de proeven tot permanente maatregelen.